Co dzieci dziedziczą po rodzicach?

Proces dziedziczenia jest złożony i skomplikowany. Dziecko zaraz po urodzeniu wcale nie musi od razu przypominać jednego z rodziców. Materiał DNA, który dziedziczy maluch to mieszanka różnych cech, które w połowie przekazuje mama a w połowie tata. Dziedziczone geny determinują między innymi wygląd zewnętrzny, talenty i zdolności, a także predyspozycje do wystąpienia takich chorób jak nowotwory czy celiakia. W tym wypadku należy się dokładnie przyjrzeć, co dzieci dziedziczą po rodzicach?

Dziedziczenie cech wyglądu, np. koloru włosów czy oczu

Geny przekazane przez rodziców w momencie poczęcia wpływają na to, jaki kolor oczu, włosów, a także karnacji będzie miał ich potomek. Proces dziedziczenia tych cech jest jednak złożony, a jego efekt wcale nie musi być tak oczywisty. Zdarza się bowiem, że rodzi się dziecko o jasnych oczach, podczas gdy oczy jego rodziców są ciemne.

Jaka jest przyczyna tego zjawiska? Odpowiadają za to dwa warianty genów: recesywny i dominujący. W tym wypadku w uproszczeniu za oczy o jasnym kolorze decyduje gen recesywny, a za ciemne — dominujący. Do pojawienia się cechy dominującej takiej jak ciemne zabarwienie tęczówki oka, konieczny jest w parze jeden gen, który jest za to odpowiedzialny.

Przekazanie dziecku cech dziedzicznych polega na otrzymaniu po jednym genie z pary zarówno od mamy, jak i od taty, a następnie ich połączeniu. Może dojść do takiej sytuacji, że oboje rodziców w swojej parze genów mają wariant recesywny i dominujący. Podczas ich przekazywania istnieje prawdopodobieństwo, że dziecko otrzyma dwa geny recesywne. Efektem tego jest jasny kolor oczu malucha.

⏩ Pamiętaj! Brak podobieństwa nie zawsze oznacza brak pokrewieństwa. Jeśli masz wątpliwości co do ojcostwa lub macierzyństwa – jedynym sposobem jest wykonanie badania DNA. Poczytaj więcej: Syn nie jest podobny do ojca – co robić?

Dziedziczenie talentu i inteligencji po rodzicach – nie takie proste

Inteligencja jest cechą, która również w pewnym stopniu jest dziedziczona przez dziecko. W puli genów może także otrzymać konkretne uzdolnienia lub predyspozycje do wykonywania różnych czynności (muzykalność, rytmiczność). Należy jednak mieć na uwadze to, że zdolności rodziców nie dają 100% pewności, że dziecko takowe umiejętności odziedziczy.

Dzieci osób, które są wybitne w dyscyplinie sportu, absolutnie nie muszą obrać tej samej drogi życiowej. Przekazanie odpowiednich genów jest istotne, ale to nie jest jedyny czynnik, który decyduje o rozwoju małego człowieka w konkretnej dziedzinie. Wpływ na ten proces mają również chęci dziecka, odkrycie talentu w odpowiednim momencie, czynniki środowiskowe, jak również trening i rozwijanie zdolności.

Co dzieci dziedziczą po rodzicach? Choroby genetyczne też mogą być odziedziczone

Rodzice oprócz cech wyglądu i talentów, mogą przekazać swojemu dziecku geny, które wpływają na wystąpienie niektórych chorób. Wśród nich wymienia się między innymi: rdzeniowy zanik mięśni, niedosłuch czy mukowiscydoza.

Mechanizm powstawania chorób powinien być zatem dobrze poznany. Niektóre ze schorzeń mogą być dziedziczone ze względu na płeć, a inne w ogóle nie dają objawów u dziecka. Choroba przewlekła lub genetyczna u par starających się o potomstwo jest wskazaniem do zasięgnięcia konsultacji u specjalisty z zakresu genetyki. Dzięki temu można uzyskać ważne informacje na temat dziedziczenia schorzeń i ryzyka prawdopodobieństwa pojawienia się ich u dziecka.

Predyspozycje do zachorowania – gdy rodzice przekazują mutację dziecku

Mutacje genetyczne w niektórych przypadkach mogą być przekazane dziecku i powodować wystąpienie chorób. Zmutowane geny podwyższają ryzyko wystąpienia raka piersi, zakrzepicy czy celiakii. Właśnie dlatego ważne jest, by mieć informacje na temat mutacji w swoich genach, a także w genach dziecka. Można to sprawdzić za pomocą prostego badania DNA.